یکی از مهم ترین فوائد رقابت در بازار صنایع امروزی قیمت و کیفیت می باشد.به همین علت بررسی رابطه ی میان این دو در کشور های صنعتی مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است.این کار باعث می شود تاثیر کیفیت بد محصولات را بر روی درآمد شرکت متوجه شد و برای رسیدن به یک کیفیت ایده آل راهکار ها و هزینه های آن را پیش بینی کرد.

این مبحث شکل گیری تازه ای داشته و جز مباحث نوپا مدیریتی می باشد که به وسیله آن می توان عملکرد یک شرکت را از جهات مختلفی مانند کنترل کیفیت ، مدیریت تولید ، ایمنی ، بهداشت و... مورد بررسی قرار داد.

نکات ارزشمندی به وسیله این مبحث روشن می شود که برخی از آن ها عبارتند از:

• در گزارشاتی که به وسیله حسابداری تهیه می شود مطالب مرتبط با هزینه های کیفیت به طور کامل ثبت نمی شود و بیشتر تمرکز بر روی هزینه های واقعی کیفیت می باشد.

• در این هزینه ها می بایست فعالیت های خدماتی و پشتیبانی که تاثیر زیادی بر روی هزینه های کیفیت دارند مورد ارزیابی قرار گیرند و تنها برای فعالیت های عملیاتی و تولیدی نباشد.

• کم کردن هزینه های کیفیت در قالب و برنامه از پیش تعیین شده سازمان ها به صورت استراتژیک قرار دارد.

هزینه های کیفیت شامل چه چیز هایی است؟

✔ هزینه هایی که به سبب آن ها کیفیت مطلوب را می توان به وسیله طراحی و سازماندهی شاهد بود.

✔ هزینه های عملیاتی مرتبط با کیفیت تجهیزات ، حقوق کارمندان و واحد های کنترل کیفیت

✔ هزینه های منفی حاصل از کیفیت بد و نا مطلوب حاصل می شوند (مانند ضایعت)

طبقه بندی هزینه های کیفیت

هزینه های کیفیت به 4 دسته تقسیم می شوند.این 4 دسته از مقبولیت بیشتری نسبت به سایر دسته ها برخوردارند.

✔ هزینه های شکست درون سازمانی

✔ هزینه های شکست خارج از سازمان

✔ هزینه های ارزیابی نمودن کیفیت

✔ هزینه های پیگیری و پشتیبانی

1-هزینه های شکست درون سازمانی

ایراد هایی که پیش از ارائه محصول در محصول وجود دارد هزینه هایی را با خود در پی دارد مه سازمان به وسیله واحد کنترل کیفیت که بخشی مجزا شامل بازرسان است این ایرادات را شناسایی و اقدام به رفع آن ها می کند.

این هزینه ها خود شامل زیر مجموعه هایی می باشد:

• هزینه هایی که به سبب دور ریز شدن محصولات در نظر گرفته می شود.

• هزینه های تعمیر محصولات معیوب.

• هزینه هایی که مربوط به بررسی و تحلیل شکست می باشد.

• هزینه های تعمیر و اصلاح مواد اولیه معیوب.

• هزینه هایی که به سبب نگهداری نا درست مواد اولیه به وجود می آید.

• هزینه های آزمایش دوباره ی مواد اولیه اصلاح شده

• هزینه هایی که به سبب درجه بندی کردن محصولاتی که پایین تر از سطح قابل قبول است.

2- هزینه های شکست خارج از سازمان

هزینه هایی که به علت مشکل و یا ایراداتی که پس از دریافت نمودن محصول توسط مشتری پدیدار می شوند و تا پیش از فروش مشخص نشده بودند.

• هزینه های ضمانت:هزینه هایی که شامل گارانتی می باشد.مانند تعویض ، تعمیر ، حمل و نقل و...

• هزینه هایی که سازمان به علت برگشت محصول توسط مشتری و شکایات آن ها متحمل می شود.

• هزینه هایی که سازمان جهت تعمیر و یا تعویض محصولات معیوب متحمل می شود.چنانچه محصولی دچار مشکل باشد و از طرف مشتری برگردانده شود به علت رایگان بودن تعمیر هزینه های ساخت مجدد و یا تعمیر آن محصول توسط کارکنان هزینه هایی را برای سازمان در بر خواهد داشت.

3- هزینه های ارزیابی نمودن کیفیت

تمامی این هزینه ها به جهت تطابق و ارزیابی محصول تولید شده با محصولی است که پیش از تولید در نظر گرفته شده است.

• هزینه هایی که ارزیابی پیمانکاران می گیرند.

• هزینه هایی به جهت آزمایش مواد اولیه و بازرسی آن ها .

• هزینه هایی که در حین فرآیند تولید برای آزمایشات نیاز است.

• هزینه های آزمایش محصول نهایی شده در پی دارد.

• هزینه های ایجاد سیستم های کنترل کیفیت به جهت اطمینان صحت بازرسی ها که توسط بازرسان داخلی یا خارجی صورت می گیرد.

• هزینه هایی به جهت کنترل و نگهداری تجهیزاتی که برای بازرسی مورد نیاز است.

• هزینه هایی که بابت کنترل کیفیت محصولاتی که هنوز فروش نرفته اند و در انبار ها هستند نیاز است.

4- هزینه های پیگیری و پشتیبانی

هزینه هایی می باشد که به وسیله آن می توان ایرادات و خرابی محصولات را کاهش داد.(از ورود مواد اولیه به سازمان تا خروج محصول و تحویل به مشتری)

• هزینه هایی به جهت تهیه طرح هایی برای کیفیت محصول

• هزینه هایی آموزشی جهت حفظ و ارتقای سطح کیفیت

• هزینه های کنترل فرآیند تولید و کسب اطمینان از درست انجام شدن کار ها در طول تولید محصول

• هزینه هایی به جهت گزارشات فعالیت های بازرسی و آزمایش و نظرات مشتریان درباره محصول